Wat hebben beeldschermen, concentratie, bijziendheid en buitenspelen met elkaar te maken?

In ons brein, onze hersenen hebben we twee aandachtsnetwerken.

1. Volgehouden aandacht. Deze aandacht wordt vanuit onszelf gestuurd en moeten we zelf vasthouden. Je moet jezelf er vaak toe zetten, moeite doen om het vol te houden. Denk aan iets doen wat niet leuk is, iets wat moeilijk is, een handleiding lezen van een gekocht apparaat.

2. Stimulus gestuurde aandacht. Deze aandacht wordt gestuurd van buitenaf. Hoef je geen moeite te doen om vol te houden, gaat vanzelf en het kost je juist moeite om je aandacht ervan af te krijgen. Denk aan iets wat leuk en interessant is of filmpjes kijken.

Relatie schermgebruik en/of concentratieproblemen: kinderen ervaren dat het bekijken van filmpjes ze een prettig gevoel geeft en ze voelen zich minder onrustig. Hun aandachtsnetwerk wordt door deze filmpjes op peil gehouden, ze worden constant gestimuleerd ergens naar te kijken en/of op te reageren. Kinderen met concentratieproblemen kunnen vaak wel hun aandacht behouden bij een computerspelletje, ook dan wordt hun aandachtsnetwerk constant op peil gehouden. Het volhouden van hun aandacht wordt overgenomen, waardoor ze zich rustiger voelen.

Veel kinderen op jonge leeftijd ontwikkelen (kenmerken van) bijziendheid. Wat niet gebruikt wordt, wordt zwakker, wat veel gebruikt wordt, wordt sterker. Je kijkt alleen nog maar dichtbij op een beeldscherm (wordt sterker) en verder weg kijken lukt hierdoor steeds moeilijker (wordt zwakker).

Buiten spelen is een van de activiteiten die de ogen leren weer te focussen op ‘verder weg’ kijken en verminderd bijziendheid. Voor volgehouden aandacht werkt dit net zo: als je dingen doet die concentratie vergen, ontwikkel je dit vermogen. Buiten spelen is ook hier een goede activiteit. Denk aan vestoppertje spelen. Waar zie ik iemand, wie heb ik al getikt en wie nog niet, hoeveel kinderen zoek ik nog.

De WHO heeft richtlijnen voor schermtijd opgesteld, deze zijn niet alleen goed voor het verminderen van bijziendheid, maar ook aan te raden voor het vergroten van volgehouden aandacht.

Uit artikel: ‘Het effect van beeldschermen op de concentratie van jonge kinderen.’ – Pearson Zomermagazine 2020, pagina 26-29.

http://websites.vrhl.nl/bladermodules/pearson/zomer-magazine/#page=1